سياست تبلويدي و چاه جمكران، دنا رباطي، شهروند

از اين ستون تا تو

dona@shahrvand.com
drobati@yahoo.com

سلام
در كارهاي عمومي در كنار مسائل اصلي خيلي اوقات مسائل حاشيه اي هم اتفاق ميافتد. اما همين مسائل حاشيه اي در جايي ديگر به عنوان مسائل اصلي مطرح ميشوند. مجله هاي تبلويد از اين نوع اند. گويا به آنها مطبوعات زرد هم ميگويند.
اما حاشيه هايي هم در كارهاي جمعي و فردي هستند كه راه به سپهر عمومي نمي يابند يا از نوع حواشي نيستند كه بتوان با آنها كارهاي مرسوم و بعضا سطحي كرد كه آنها مقصود اين نوشته نيستند.
ــــ
پاسخي كه آيت الله خميني به آقاي بازرگان در قبال درخواست اش كه از آيت الله ميخواهد مسئله تصويرش را در قرص ماه رد كند؛ يك مسئله حاشيه اي ست و آيت الله خميني هيچگاه به طور رسمي به عنوان مسئله اي اصلي آن را نه گفته و نه نوشته است. اما آيا همين مسئله حاشيه اي از همان زمان تاكنون به يك مسئله اصلي تبديل نشده؟ ممكن است مدتي در سطح امور دولتي غايب شود، اما دوباره به اشكال گوناگون به مسئله اي اصلي به زيست خود ادامه ميدهد.
مثلا همين مسئله چاه جمكران و دست خط امام زمان كه دولت احمدي نژاد عملا با تكيه به آنها قرار است امور دولتش را سامان دهد.
اين نوع رويكردها در كشورهايي كه مردمش را به دليل انديشه متفاوت اعدام و يا زنداني نميكنند، متفاوت است. نه اينكه وجود ندارند، بلكه به وفور هم زاد و ولد ميكنند و شمار زيادي از مردم هم به عنوان سرگرمي و هم به عنوان يك امر اعتقادي خريدار آنها هستند، اما فرق بزرگي كه در اين ميان با امور مشابه در ايران وجود دارد اين است اين حواشي در جايي مثل ايران اصلي ترين مسائلي ست كه سرنوشت و حال كشور را رقم ميزند؛ در حالي كه مثلا در كشورهاي غربي حتي نام آنها در ارگان هاي اصلي مملكتي و مراكز تصميم گيري برده نميشود، چه رسد كه بخواهند به آن مايه پايه اي بنا دهند.
مثلا مراكز تصميم گيري ايالات متحده نميآيد عطف به اينكه در فلان جمله آمده است كه فلان شخص حضرت مسيح را ملاقات كرده، دولت فلان و بهمان تصميم را اتخاذ خواهد كرد.
در ايران اين گونه مسائل از سوي حكومت كاملا مذهبي و تخصصي اعلام ميشوند و هر كسي هم نميتواند راست و دروغ اش را اعلام كند كه اين در جرگه امور "علما" كه در راس آن ولي فقيه، است قرار دارد. وقتي ولي فقيه سكوت ميكند و از سوي ديگر "علامه" مصباح يزدي دائم از بلندگوهاي عمومي استفاده و اين گونه جوسازي ها را به عنوان زمينه هاي ظهور امام غايب بررسي ميكند يعني همان پاسخ حاشيه اي آيت الله خميني مقتدرتر از آن زمان به كار است.
در آمريكا هم هر از چند گاه مجله تبلويدي اعلام ميكند كه مثلا "الويس" به زودي با آلبوم جديد ظهور خواهد كرد و جالب اينجاست كه آقاي مصباح نه تنها منتظران الويس را قبول ندارد، بلكه ممكن است فتوايي هم عليه آنها بنويسد.

شايد لازم به نوشتن نباشد كه غرض از اين نوشته انتقاد به خوانندگان تبلويد نيست، بلكه انتقاد به سياست تبلويدي و يا بهتر بنويسم سياست زرد است.
اين را هم بنويسم كه در ميان اشخاص جدي افراد مشهور كساني هستند كه تبلويد خواندن بخشي از سرگرمي آنهاست.
جايي از پاپلو نرودا شاعر بزرگ شيليايي خواندم كه عاشق رمان هاي پليسي ست و در برابر اين نوع رمان هيچ‌ مقاومتي نميتواند بكند.
و اما تا يادم نرفته بنويسم كه آيت الله خميني در پاسخ آقاي بازرگان چيزي به اين مفهوم گفته بود كه چكار به كارشان داري مي بينند لابد اعتقاد دارند.
منتهي ره آورد اين نوع اعتقادات در جمهوري اسلامي در اين يك ربع قرن گذشته؛ سرمايه و مكنت و جاه و مقام براي حكمرانان و محنت و فقر و اختناق براي مردم بوده است.