دوشنبه 30 خرداد 1384

تحليل هفته‌‏نامه اکونوميست از اوضاع سياسي آذربايجان: آذربايجان در آستانه انقلاب هندوانه‌‏اي، ايلنا

* شرايط نشان‌‏داده كه در رژيم‌‏هاي باثبات هم انقلاب صورت‌‏مي‌‏گيرد

تهران- خبرگزاري كار ايران

برگزاري انتخابات پارلمان آزاد در جمهوري آذربايجان تنها راه فرار دولت اين جمهوري آسياي ميانه از انقلاب است.

به گزارش گروه اخبار بين‌‏الملل خبرگزاري كار ايران (ايلنا)، هفته‌‏نامه اكونوميست در يك گزارش تحليلي به بررسي اوضاع سياسي در جمهوري آذربايجان و موقعيت «الهام علي‌‏اف» به عنوان رئيس‌‏جمهور حكومت آذربايجان و ارتباط و نقش وي با مخالفان سياسي حكومت پرداخته است. اكونوميست در اين تحليل ادعاكرده‌‏است كه «انقلاب هندوانه‌‏اي آذربايجان»‌‏ در راه است.
برگزاري انتخابات پارلمان آزاد در جمهوري آذربايجان تنها راه فرار دولت اين جمهوري آسياي ميانه از انقلاب است.
در حالي كه باكو ـ پايتخت جمهوري آذربايجان ـ به تب‌‏وتاب افتاده‌‏است، «الهام علي‌‏اف»، رئيس‌‏جمهور اين كشور اوضاع را بكام‌‏خودنمي‌‏‏بيند. الهام علي‌‏اف، رياست‌‏جمهوري آذربايجان را پس از مرگ حيدر علي‌‏‌‏اف، پدرش، در انتخابات پر از تقلب اكتبر 2003 از آن خود كرد.
قرار است انتخابات پارلماني اين جمهوري در ماه نوامبر برگزار شود. فساد در آذربايجان نيز درست همانند هر جاي ديگري از جهان به چشم مي‌‏خورد. شرايط در اين جمهوري درست همانند شرايطي است كه منجر به وقوع انقلاب در اوكراين, گرجستان و قرقيزستان شد. بنابراين بايد الهام علي‌‏اف بسيار از اين اوضاع نگران باشد. اما وي قاطعانه اعلام كرده است كه هيچ‌‏گونه نگراني از اوضاع سياسي آذربايجان ندارد.
الهام علي‌‏اف معتقد است حكومت وي از حكومت ساير جمهوري‌‏هاي شوروي سابق محبوب‌‏تر است و مخالفان حكومتش، به دليل دست داشتن در خشونت‌‏هاي سال 2003 و به دليل ارتباطات با حكومت سابق جمهوري آذربايجان از محبوبيت چنداني در بين مردم اين جمهوري برخوردار نيستند.
وي خود را نسل جديدي از سياستمداران آذربايجان مي‌‏داند و معتقد است كشورش نيز انرژي لازم را براي حركت به جلو در اختيار دارد.
خط لوله نفتي جديدي قرار است نفت درياي خزر را از طريق گرجستان به تركيه انتقال دهد. شايد به همين دليل باشد كه غرب جاه‌‏طلبي‌‏هاي حكومت علي‌‏اف را تحمل مي‌‏كند. البته دلايل ديگري نيز براي سكوت جهان غرب به خصوص آمريكا در برابر موارد نقض حقوق‌‏شهروندان جمهوري آذربايجان توسط حكومت آذربايجان ذكر شده است.
از جمله اين دلايل مي‌‏توان احتمال ايجاد پايگاه‌‏هاي نظامي آمريكا در خاك آذربايجان را بيان كرد كه البته الهام علي‌‏اف اين خبر را اكيداً تكذيب كرده است.
علي‌‏اف معتقد است در آذربايجان به هيچ وجه حقوق شهروندان نقض نمي‌‏شود. اما "المار مماديارف"، وزير امورخارجه اين جمهوري اعتراف كرده است كه پليس جمهوري آذربايجان در برخورد با تظاهرات مخالفان دولت در 21 ماه مي در شهر باكو، قدري زياده‌‏روي كرده است.
ديده بان بين‌‏المللي حقوق‌‏بشر فهرستي طولاني از موراد نقض حقوق‌‏بشر توسط نيروهاي پليس و دستگاه قضايي جمهوري آذربايجان تهيه كرده است.
عيسي قنبر كه معتقد است تعداد آرايي كه وي در انتخابات سال 2003 به دست‌‏آورده است، از آراي الهام علي‌‏اف بيشتر بوده، معتقد است تنها تفاوتي كه ميان انقلاب اوكراين و انقلاب آذربايجان وجود دارد اين است كه رهبران اوكراين در برخورد با شهروندان خود به زور متوسط نشده‌‏اند.
علي كريملي يكي ديگر از رهبران احزاب مخالف دولت باكو معتقد است به خاطر آذربايجان هم كه شده، جهان غرب بايد برخورد قاطع‌‏تري با قتل‌‏عام‌‏هايي كه ماه گذشته در جمهوري ازبكستان رخ داده، داشته باشد. اما نفت دهان خيلي‌‏ها را مي‌‏بندد و وفادارن زيادي نيز براي دولت دست و پا مي‌‏كند.
كارمندان دولت آذربايجان دو نوع حقوق دريافت مي‌‏كنند: حقوق اندك رسمي و وجوه نقد مكمل.
تنها سودي كه درآمدهاي وقت براي عامه مردم جمهوري آذربايجان دارد و ديدن مغازه‌‏هاي پر زرق باكو و مرسدس بنزهايي است رفته رفته خيابان‌‏هاي اين شهر را اشغال مي‌‏كند. اما درسي كه از اوكراين و قرقيزستان گرفته‌‏ايم به ما يادآوري مي‌‏كند كه حتي رژيم‌‏هاي با ثبات نيز مي‌‏توانند در دام انقلاب گرفتار شوند.
در صورتي كه الهام علي‌‏اف هيچ‌‏گونه تغييري در سياست‌‏هاي دولت خود به وجود نياورد، دو چشم‌‏انداز فراروي دولت آذربايجان قرار خواهد داشت. چشم‌‏انداز خوش‌‏بينانه آن است كه وي واقعاً به وعده‌‏هاي خود در زمينه ايجاد يك طبقه متوسط, برخورد با فساد اداري, و استفاده از درآمدهاي نفتي براي رونق دادن به اقتصاد بيمار ميراث شوروي سابق عمل كند.
تا زماني كه 20 درصد سهميه جمهوري آذربايجان از نفت درياي خزر تا 20 سال ديگر به پايان برسد؛ 40 درصد از مردم اين جمهوري كه در حال زير خط فقر زندگي مي‌‏كنند، ديگر فقير نخواهند بود. قطعاً در چنين شرايطي الهام علي‌‏ايف فرصت خواهد داشت نيروهاي جواني جايگزين همكلاسي‌‏هاي سابق پدرش كند كه هم‌‏اكنون نقش تعيين كننده در دولت باكو ايفا مي‌‏كنند.

تبليغات خبرنامه گويا

advertisement@gooya.com 

چشم‌‏انداز تيره اين است كه الهام علي‌‏اف به‌‏رغم تمام صحبت‌‏هايي كه در مورد بي‌‏طرفي مطبوعات و مبارزه با فساد مالي كرده است، به دليل تفاهمي كه با سياستمداران سابق آذربايجان دارد همچنان خود را به آنان محدود كند. در چنين شرايطي درآمد حاصل از فروش نفت به هدر خواهد رفت و نابرابري فزاينده در اين جمهوري همچنان بيشتر و بيشتر خواهد شد و در چنين شرايطي احتمال مي‌‏رود نهضت اسلام‌‏گرايان داغستان از شمال آذربايجان به اين جمهوري نفوذ كند. يا شايد درآمدهاي نفتي صرف بازپس‌‏گيري منطقه «ناگورنو ـ قره‌‏باغ» بخشي از خاك آذربايجان شود كه در دهه 1990 توسط ارمنستان اشغال شده است. الهام علي‌‏اف معتقد است صبر حد و حدودي دارد و به همين خاطر باكو با تمام توان ايروان را براي استرداد اين منطقه تحت فشار قرار داده است. شايد روزي باكو به تهديدات خود عمل كند.
شايد حكومت آذربايجان براي رسيدن به هدف خود به آذري‌‏هاي خشمگين متوسل شود.
درست به تعداد تصاويري كه از حيدر علي‌‏اف ـ رئيس‌‏جمهورسابق آذربايجان ـ بر روي در و ديوار جمهوري آذربايجان نقش بسته است، مسأله قره‌‏باغ نيز مطرح مي‌‏شود.
مهم‌‏ترين محك دولت آذربايجان تظاهراتي است كه قرار است مخالفان دولت همزمان با برگزاري انتخابات پارلماني در ماه نوامبر برگزاركنند. احزاب مختلف آذربايجان همگي در تلاش براي دست‌‏يابي به نوعي اتحاد و وحدت نظر براي برگزاري هر چه با شكوه‌‏تر اين تظاهرات هستند.
اگر الهام علي‌‏اف بتواند بر نگراني‌‏هاي مربوط به انتخاب كه پس از فروپاشي شوروي بر اين كشور حاكم شده غلبه كند، شايد برگزاري انتخابات آزاد ـ آنچه كه علي‌‏اف مدعي است به دنبال آن است ـ هزينه چنداني براي دولت وي به همراه نداشته باشد آما آيا وي حاضر است چنين انتخاباتي در آذربايجان برگزار شود.

دنبالک: http://mag.gooya.com/cgi-bin/gooya/mt-tb.cgi/24848

فهرست زير سايت هايي هستند که به 'تحليل هفته‌‏نامه اکونوميست از اوضاع سياسي آذربايجان: آذربايجان در آستانه انقلاب هندوانه‌‏اي، ايلنا' لينک داده اند.
Copyright: gooya.com 2016