ابراهيم جعفرى در گفت وگو با الشرق الاوسط: دنبال راضى نگه داشتن همه نيستيم، شرق

ترجمه: سعيد آقاعليخانى

• دلايل واقعى تاخير در اعلام اسامى اعضاى كابينه چيست؟
اصرار ما در فراجناحى بودن كابينه و حضور گروه هاى مختلف دليل اصلى اين تاخير است. در ابتدا مذاكراتى طولانى با برادران كرد«ائتلاف كردستان» و سپس با ديگر گروه ها - منجمله برادران اهل سنت _ داشتيم كه اين كار خودش وقت گير بود. اساس كار ما از يك سو تشكيل يك حكومت ملى و توجه به ضرورت هاى آن از سوى ديگر است و منظور از ضرورت هاى حكومت ملى، بالا بودن ضريب بهره مندى آن از تنوع، مشاركت و هويت ملى است.
• آيا نشانه اى از معرفى قريب الوقوع كابينه وجود دارد؟
قطعاً اميدوارم كه هر چه زودتر گفت وگوهايمان با ساير برادران درباره مشاركت در ساختار حكومت به نتيجه برسد و كارها هر چه زودتر سر و سامان پيدا كند. انشاءالله اگر در طول هفته ديگر كابينه معرفى شود، هفته بعد از آن شاهد تشكيل كابينه خواهيم بود.
• آيا فهرست «العراقيه» دكتر اياد علاوى نيز در اين كابينه مشاركت دارد؟
ما به خاطر آنكه همه را در حكومت مشاركت دهيم براى مذاكره با تمام گروه ها _ حتى گروه هاى خارج از فهرست «مجمع ملى»- آماده ايم و اگر آقاى علاوى خواستار مشاركت در كابينه باشند، اين قاعده در مورد فهرست «العراقيه»هم صدق مى كند.
• منظورتان اين است كه «العراقيه» مشاركت خواهد داشت يا نه؟ آنها كه گفته اند: ۴ وزارتخانه را كه يكى شان جزء وزارتخانه هاى كليدى باشد، مى خواهند؟
ما هم اين مطلب را شنيده ايم، آنها به معاونت رئيس جمهور، نخست وزيرى و يك وزارتخانه كليدى چشم دوخته اند. شما كه خوب مى دانيد از ابتدا، با داشتن سازوكار خاص پارلمانى در عراق جديد، فرصت تشكيل حكومت براى «ائتلاف عراق متحد» و «ائتلاف كردستان» به وجود آمده بود و در اين راستا ما به شكل قانونى فقط بايد با برادران كرد مذاكره داشته باشيم ولى با وجود اينكه يك سوم آراى مثبت «مجمع» براى ما كافى است اما باز هم براى بالا بردن ضريب مشاركت، آمادگى خود را براى مذاكره با فهرست آقاى علاوى اعلام كرده ايم. اين درست است كه ما خواستار مشاركت همه گروه ها در حكومت جديد هستيم اما اين به معنى راضى نگه داشتن همه نيست، هرچه باشد انتخاباتى صورت گرفته و راى بالا شرايط مناسب را براى اينكه كابينه را معرفى كنيم فراهم كرده است اما با اين وجود باز هم خواستار مشاركت همگان هستيم.
• آيا دونالد رامسفلد وزير دفاع آمريكا، در خلال ديدار اخيرش از عراق حرفى زد يا شرطى پيش پاى شما گذاشت كه به نحوى نشانگر مداخله وى در معرفى اعضاى كابينه باشد؟
نه، به هيچ وجه. نه او و نه كس ديگرى شرطى پيش پاى ما نگذاشته و در اين مسائل نيز دخالت نكرده است. موضوع صحبت ما بيشتر بررسى اوضاع كنونى بود و صحبتى از شرط و شروط نشد.
• پس سخن وى مبنى بر «نگرانى از انتقامجويى و پاكسازى در سازمان هاى امنيتى» چه بود؟
به هيچ وجه، خود من بارها از توجه و تلاش جدى براى ايجاد نيروى ملى _ امنيتى مخلص و كارآمد سخن گفته ام و از حساسيت ملت عراق در اين زمينه نيز كاملاً آگاهم. ما مى دانيم كه نيروهاى امنيتى از ضروريات بازسازى كشور است بنابر اين هيچ گاه چيزى را كه براى ايجاد آن زحمت كشيده ايم هدف قرار نمى دهيم. با اين حال وجود برخى از عناصر نامطلوب در اين سازمان ها را صلاح نمى دانيم و در آينده با سرعت و شفافيت تمام به مسئله آنها رسيدگى خواهيم كرد ولى اكنون آنچه اهميت دارد استفاده از چيزى است كه براى ايجاد آن تلاش كرده ايم.
• آيت الله سيستانى اعلام كرده اند كه تمايل ندارند، به اعضاى فهرست «ائتلاف متحد» سمت وزارتخانه اى واگذار شود، نظر شما در اين باره چيست؟
بله، من از قبل در جريان اين صحبت آيت الله العظمى سيستانى قرار گرفته بودم و به نظر ايشان احترام مى گذارم زيرا پارلمان داراى اهميت بالايى است و وجود افراد شايسته اى از ائتلاف متحد در «مجمع ملى» براى مشاركت در تاسيس اين جمعيت، كميسيون ها، تدوين قانون اساسى و اصولاً تشكيل حكومت، امر مطلوبى است و در عين حال ما به حضور آنها در دولت نياز داريم. اكنون موازنه برقرار شده و منظور جناب سيستانى اين است كه هدف اصلى حضور اين ائتلاف در جمعيت ملى عراق بود كه محقق شد. بنابراين اگر ضرورتى بود، آن ضرورت برطرف شد و حضور در همه مناصب ضرورت ندارد. من هم با اين عقيده ايشان موافقم و ما همچنين سعى خواهيم كرد كه دوستى ها و برادرى ها در پارلمان بيشتر شود و جز در موارد خاص مواضعى همسان و مشابه مواضع ديگر برادرانمان داشته باشيم.
• آقاى سيستانى تا چه حد در معرفى كابينه و امور دولت دخالت دارد؟
اصلاً آقاى سيستانى نه تنها در دولت كه در مورد هيچ منصب يا شخص خاصى دخالت نمى كنند. سخنان ايشان در حمايت از حكومت و شيوه هاى مسالمت آميز سياسى نيز كاملاً صريح، قاطع و شفاف است. نمايندگان «مجمع ملى» تمايلى به مناصب دولتى ندارند يا اينكه نمايندگان مناطق جنوبى به آنها گوشزد مى كنند كه به پارلمان بسنده كنند و چشم به وزارت ندوزند؟
من نگرانى آنها را كاملاً درك مى كنم. نه فقط به خاطر اينكه آنها از مناطق جنوبى هستند بلكه به خاطر اينكه تاريخ اين منطقه مشحون از فراز و نشيب سياسى، قتل و خونريزى و مبارزه است همچنان كه اكنون توانمندى هاى زيادى دارد. با اين حساب آيا بى انصافى نيست كه از روند تحولات و توزيع قدرت بر كنار بمانند؟

• آيا تصميمى در مورد صدام حسين گرفته شده است؟
ما معتقديم كه قضاوت عادلانه بايد ميان مجازات و ميزان جنايت تناسب برقرار كند و فكر مى كنم محاكمه صدام به زمانى بيشتر از حد معمول نياز دارد. با اين وجود به عادلانه بودن و شفافيت اين محاكمه اطمينان داريم و ما نيز معتقديم كه اين پرونده بايد هرچه زودتر بسته شود. ضمن آنكه تاكيد مى كنم هيچ تصميم پنهانى يا علنى در اين خصوص گرفته نشده است.
• شما با چالش هاى عمده اى همچون مسئله امنيت و بيكارى مواجه ايد براى آنها چه تدبيرى اتخاذ خواهيد كرد؟
در مورد ناامنى بايد بگويم، جز شناسايى دلايل واقعى و پنهان ناامنى، بسنده نكردن به راهكارهاى سطحى، ايجاد انگيزه در قضات براى بررسى پرونده ها و محاكمه عادلانه و شفاف جنايتكاران چاره ديگرى نداريم. در اين زمينه مسئله مهم ديگر مسئله كنترل مرزها، پديده ورود كنترل نشده از كشورهاى همجوار و بيكارى است كه به نوبه خود در ايجاد ناامنى موثرند. مسئله ديگر ارتقاى سطح نيروهاى امنيتى و تجهيز آنان به وسايل، امكانات و آموزش براى مواجهه با مشكلات كنونى است كه همه اين مسائل نياز به رسيدگى دارند.
• براى ازسرگيرى روابط عراق با جامعه جهانى برنامه ديدار هاى خارجى خود را چگونه تنظيم كرده ايد؟
دعوتنامه هاى فراوانى از كشورهاى همجوار و برخى دولت هاى عربى برادر به دستمان رسيده است كه به خواست خدا پس از تشكيل دولت قصد داريم از كشورهاى عربى و غير آن ديدار كنيم. رابطه ما با كشورهاى عربى و ديگر كشورها براساس احترام متقابل و مشخص كردن مرزها خواهد بود.
• با مسئله رابطه دين و دولت چه مى كنيد؟
ما بر اساس قانون اساسى _كه حاوى تمام اصول و ارزش هاى مشترك انسانى است - درهاى كشور را بر جهان امروز گشوده ايم و اين كار اقدامى در جهت ساختن عراق جديدى است كه در آن عدل، آزادى و احترام به عقايد ديگران لحاظ شده است. پارلمان نيز در تدوين و تصويب قانون اساسى عراق، فرهنگ، تاريخ و مبانى ارزشى ملت عراق را مبناى كار قرار خواهد داد.
• اولويت هاى شما چيست؟
تلاش بيشتر براى خدمت به مردم عراق به ويژه بهبود وضعيت امنيتى و ايجاد اقتصاد شكوفا و اولويت مهم ديگرم آن است كه دولت بتواند در تمام امور مورد نظر مردم اقدامات مفيدى صورت دهد.
• اجازه مى دهيد كه اعلام كنيم هفته آينده دولت شما تشكيل مى شود؟
بله، انشاءالله.