با ارائه درخواست رسمي ايران از اتحاديه عرب براي عضويت « ناظر » اين كشور در آن اتحاديه ، كشور امارات متحده عربي ديپلماسي وسيعي را آغاز كرده تا مانع شكل گيري چنين عضويتي شود. اماراتي ها از آن بيم دارند كه عضويت ايران در اتحاديه عرب مانع وفاق اين كشورها بر سر حمايت از آن كشور در موضوع « جزاير سه گانه » گردد. يك كارشناس سياسي نزديك به عمرو موسي دبيركل اتحاديه عرب امروز در قاهره گفته است كه در روزهاي اخير تماس هاي بيشماري از سوي مسؤولان اماراتي چه با دبيركل و چه با رهبران ديگر جهان عرب صورت گرفت است. ترس اماراتيها از اين است كه با عضويت ايران در اتحاديه عرب، اين كشور موفق گردد ، قبل از اينكه موضوع جزاير سه گانه هانند گذشته در جلسات تصميم گيري يا صدور بيانيه وارد گردد، در كميته هاي فرعي مورد تعديل قرار گيرد يا بطور كل در اثر شبكه اي از روابط كه ايرانيها ايجاد ميكنند، حذف گردد.
از سوي ديگر اگرچه پيشنهاد عضويت ايران در داخل كشور مورد انتقاد قرار گرفته است ، اما منتقدين بيشتر از زاويه احساساتي و حس ميهن پرستي به موضوع نگاه كرده اند و دو مسأله اساسي را در اين باره ناديده ميگيرند:
1) از يك سال گذشته به اين طرف، بحث هاي بسيار جدي از سوي روشنفكران و سياسيون جهان عرب براي تغير ساختار اتحاديه عرب مطرح شده است كه در روزهاي اخير عمرو موسي دبير كل اتحاديه با بخش عظيمي از اين تغيرات موافقت كرده است. يكي از اركان مهم اين دگرگونيها اين است كه از اين به بعد پيوستن به اتحاديه نه براساس هويت ملي يا ريشه هاي نژادي، بلكه براساس منافع متقابل و همكاري منطقه اي خواهد بود. از ديگر تغيرات نيز ميتوان به گنجاندن محورهاي حقوق بشر و گسترش دموكراسيها بعنوان بخشي از فعاليتهاي اين اتحاديه اشاره كرد. اگرچه تا رسيدن به دموكراسي هاي مطلوب در كشورهاي اين مجموعه راه دشوار و طولاني در پيش است، اما موضوع دموكراسي در تعاريف جديد اتحاديه عرب، يك موضوع منطقه اي خواهد بود و بدون حل آن در سراسر منطقه خاورميانه ، نميتوان به حل جداگانه آن در تك تك كشورها زياد اميدوار بود.
2) همكاري منطقه اي به معناي نفي هويت ملي نيست. همانطور كه همكاري فرانسه و آلمان در اتحاديه اروپا به نفي هويت يكديگر منتهي نشده است. اگرچه اين كشورها و بسياري از كشورهاي ديگر جهان امروزه رسوبات فرهنگي متضاد بر عليه يكديگر دارند، اما در مجموعه هاي منطقه اي كه اكنون به شكل بسيار بارزي در سطح جهان گسترش يافته است، با هم همكاري كرده در پي نفي هويت طرف مقابل تلاش نميكنند.
پيش بيني ميگردد برخلاف پيشگوئي هاي عجولانه برخي از صاحب نظران ، اتحاديه عرب در آينده اي نه چندان دور با درخواست ايران موافقت خواهد كرد.
حسن هاشميان – روزنامه نگار مستقل
advertisement@gooya.com |
|