آسپيرين، باتجربه ترين قرص تاريخ، ابتکار

وقتي نخستين بار در سال1763م، از پودر پوست درخت بيد براي تسکين بيماري که از تب رنج مي برد استفاده کردند، کسي تصور نمي کرد سال ها بعد دارويي از آن بدست آورند که جان ميليون ها نفر را از خطر مرگ نجات دهد. سال1899م، بود که داروي استثنايي «آسپيرين» کشف شد و به جامعه بشري هديه گرديد. هرچند اثرات ضددرد، ضدتب و ضدالتهابي «آسپيرين»، مدت هاست به اثبات رسيده، اما امروزه با توجه به توسعه علم پزشکي و داروسازي از اين دارو در مصارف ديگري نيز بهره برده مي شود. اما با توجه به اينکه هر دارويي، حتي آسپيرين، که آن را «باتجربه ترين» و «استثنايي ترين» قرص تاريخ داروسازي مي نامند نيز در صورت استفاده نادرست داراي عوارض جبران ناپذيري است و ضمنا در کشور ما، عموم مردم متاسفانه از اين دارو به شکل خودسرانه استفاده مي کنند، لذا ضروري دانستيم که در اين مطلب به شرح مختصري از ويژگي هاي مصرف درست و عوارض مصرف نادرست اين دارو بپردازيم.

آسپيرين و تسکين دردها

آسپيرين يکي از پرمصرف ترين داروها در تسکين دردهاي خفيف تا متوسط با علل گوناگون بشمار مي رود و در تسکين دردهاي ناشي از «آرتريت روماتوئيد» و «استئو آرتريت» به کرات از آن استفاده مي شود. همچنين دردهاي ناشي از التهاب «تاندون» ها به خوبي به آسپيرين جواب مي دهند و براحتي تسکين پيدا مي کنند. آسپيرين در تسکين دردهاي شديد مثل «انفاکتوس قلب» و «دردهاي کليوي» و يا «کيسه صفرا» بي تاثير است و نبايد در اين موارد آن را مصرف کرد. در بيماران سرطاني نيز جهت تسکين دردهاي آن ها از آسپيرين به همراه ضددردهاي مخدر ديگر استفاده مي کنند که به خوبي دردهاي اين بيماران را کنترل مي کند.

آسپيرين و بيماري ها

-از آسپيرين جهت پيشگيري از بروز سکته هاي قلبي و مغزي در افراد مسن استفاده مي کنند. بسياري از افرادي که از درد سينه و بيماري هاي قلبي رنج مي برند جهت پيشگيري از بروز سکته در آنها از آسپيرين استفاده مي کنند.

-به بيماران ديابتي آسپيرين مي دهند چون اين بيماران در معرض ابتلا به «آب مرواريد» هستند و مصرف آسپيرين در آنها از بروز اين عارضه مي تواند پيشگيري کند.

-کسانيکه سابقه خانوادگي سرطان «کولون» دارند، مي توانند از آسپيرين بهره هاي فراواني ببرند، چراکه مصرف درازمدت دوز پائين آسپيرين باعث کاهش ميزان بروز سرطان «کولون» در افراد مستعد مي شود.
پيامدهاي مصرف آسپيرين

-عوارض گوارشي: مهم ترين عارضه آسپيرين عوارض گوارشي است که مي تواند بيمار را بسيار آزار دهد. بيمار به دنبال مصرف آسپيرين دچار آشوب معده مي شود که به همين دليل توصيه مي شود آسپيرين را همراه غذا با يک ليوان آب يا شربت هاي ضداسيد مصرف کنند تا دچار اين عارضه نشوند. علاوه بر اين به سبب آسيبي که آسپيرين به مخاط معده وارد مي کند مصرف کنندگان آن بايد مراقب زخم معده ناشي از آسپيرين باشند. احساس تهوع، سوزش سر دل و خونريزي هاي گوارشي از جمله عوارض بحث برانگيز آسپيرين بشمار مي روند. از اين رو در صورت مشاهده هر کدام از اين موارد سريعا مصرف آن را قطع کنيد و به نزد پزشک برويد.

-عوارض عصبي: «سرگيجه»، «گيجي» و «وزوز گوش» را در حين مصرف آسپيرين جدي بگيريد. از اين رو پس از مصرف آسپيرين از انجام کارهاي پرخطري که نياز به تمرکز دارند برحذر باشيد.

-عوارض حساسيتي: اگر آسپيرين مصرف کرديد و ديديد که «کهير» زديد، تعجب نکنيد که اين مورد از عوارض تقريبا شايع آسپيرين بشمار مي رود. بروز کهير، خس خس سينه و خونريزي هاي زيرپوستي از جمله ديگر عوارض آسپيرين بشمار مي روند که نبايد براحتي از کنار آنها گذشت.
فراموش نکنيد که

1) اين دارو را ترجيحا بين دماي 15تا30درجه سانتيگراد در ظروف مقاوم نسبت به هوا و در محيط خشک نگهداري کنيد، مگر اينکه کارخانه سازنده دستور ديگري بدهد. اگر دارويتان بصورت شياف است از يخ زدن آن جلوگيري کنيد و آن را در مکان خنک نگهداري کنيد.

2) اگر از عوارض گوارشي آسپيرين رنج مي بريد اين دارو را با يک ليوان پر از آب يا شير و همراه غذا استفاده کنيد. از خرد کردن و جويدن آسپيرين برحذر باشيد که سبب آسيب هاي وخيمي در ناحيه دهان و مري مي شود.

3) بيماران مبتلا به آسم، پوليپ بيني، تب يونجه و کهير مزمن بايد با احتياط اين دارو را مصرف کنند و حتما قبل از مصرف با پزشک معالج خود مشورت کنند.

4) به کودکان و نوزادان تا آنجايي که مي شود آسپيرين ندهيد زيرا سبب مسموميت شديدي مي شود و عوارض وخيمي را به دنبال دارد.

5) قبل از مصرف، دارو را بو کنيد و در صورت استشمام بوي سرکه همه داروها را دور بريزيد چون دارو فاسد شده است.

6) خانم هاي باردار هرگز اين دارو را خودسرانه مصرف نکنند چراکه مصرف خودسرانه اين دارو در دوران بارداري و خصوصا 3ماهه سوم عواقب خطيري برروي مادر و جنين به همراه دارد.