نكات فنى در وبلاگ نويسى، يزدان منصوريان، شرق

به طور كلى وبلاگ و وبلاگ نويسى مستلزم فراگيرى مهارت رايانه اى خاصى نيست و همه افرادى كه با اينترنت و پست الكترونيكى آشنايى دارند به راحتى مى توانند براى خود وبلاگ تهيه كنند. اما با اين حال براى داشتن يك وبلاگ خوب نياز به دانستن نكاتى است كه در اين ستون سعى بر آن داريم كه قسمت مختصرى از مباحث فنى و تكنيكى در ايجاد وبلاگ را با زبان ساده بيان كنيم.
• • •
ابزار وبلاگ نويسى: ابزار و نرم افزار وبلاگ نويسى نرم افزارى كه براى ايجاد و توليد وبلاگ مورد استفاده قرار مى گيرد ممكن است از قابليت هايى متفاوتى برخوردار باشد. بعضى از اين نرم افزارها؛ يا به بيان بهتر پردازشگرهاى متنى؛ امكانات اوليه وبلاگ نويسى را در اختيار كاربران قرار مى دهند. نمونه هاى متعددى از اين سرويس هاى وبلاگ نويسى در شبكه وب وجود دارند كه به صورت رايگان دسترس پذير هستند. از آن جمله مى توان به سايت معروف بلاگر اشاره داشت. ايجاد يك وبلاگ در سايت بلاگر حتى از ايجاد يك نشانى پست الكترونيكى نيز ساده تر است و تنها كافى است يك عنوان براى وبلاگ خود و يك اسم كاربر و گذرواژه انتخاب كنيد و نشانى پست الكترونيكى خود را نيز به سيستم اطلاع دهيد و بلافاصله وبلاگ جديد با عنوان انتخابى شما تشكيل مى شود و آماده استفاده خواهد بود. در مرحله بعد صفحه جديدى در اختيار شما قرار مى گيرد كه كم و بيش شبيه صفحه نرم افزار ورد (البته به مراتب ابتدايى تر از آن) است و پس از تايپ متن مورد نظر با يك كليك مطالب تايپ شده همراه با تاريخ و ساعت نگارش و به نام شما در وبلاگ ثبت شده و براى خوانندگان قابل مشاهده است. امكان ويرايش يا حذف مطالب نوشته شده نيز در آينده وجود دارد. ضمناً امكان تايپ فارسى هم در سايت بلاگر موجود است و توصيه مى شود از فرمت يونيكد براى اين منظور استفاده شود. يكى ديگر از سرويس هاى معروف وبلاگ سايتى تحت عنوان پرشين بلاگ است. تعداد وبلاگ هاى موجود در سايت پرشين بلاگ تاكنون به مرز هفده هزار مورد رسيده است كه اين تعداد به سرعت نيز رو به افزايش است. وبلاگ هاى موجود در اين سايت در گروه هايى مثل آموزش، هنر، موسيقى، ادبيات، اخبار، طنز و غيره دسته بندى شده اند. سايت پرشين بلاگ از محبوبيت بالايى بين وبلاگ نويسان فارسى برخوردار است به طورى كه سهمى معادل هشتاد درصد وبلاگ هاى فارسى را به خود اختصاص مى دهد. جالب است كه ايران يكى از كشورهايى است كه وبلاگ نويسى در آن از رشد چشمگيرى برخوردار است به طورى كه ضريب ماهانه افزايش آمار مربوط به وبلاگ ها در ايران را بيش از سى درصد برآورد مى كنند. رشد وبلاگ هاى فارسى؛ علاوه بر همه كاربردهايى كه دارد اما مجال پرداختن به آنها در اين مختصر ميسر نيست؛ نقش قابل توجهى در افزايش سهم زبان فارسى در ميان زبان هاى موجود در اينترنت بازى مى كند. نرم افزارهاى پيشرفته تر وبلاگ نويسى بعضى از نرم افزارهاى پيشرفته تر وبلاگ نويسى رايگان نيستند و استفاده از آنها مستلزم خريد نسخه اى از نرم افزار است. از آن جمله مى توان به نرم افزار موويبل تايپ اشاره كرد. مزيت اصلى اين نرم افزار امكانات بيشتر آن است. علاوه بر پرداخت بهاى نرم افزار استفاده از آن مستلزم در اختيار داشتن يك وب سرور نيز است. براى اين منظور لازم است از مدير سايت دانشگاه يا دانشكده خواست تا اين امكان را براى دانشجويان فراهم كنند چرا كه نصب اين نرم افزار بر روى سرور فقط توسط مدير سايت ميسر است. پس از نصب نرم افزار بر روى سرور و اختصاص فضاى مورد نياز، مدير سايت يك اسم كاربر و گذرواژه در اختيار شما قرار خواهد داد تا به روزآمدسازى وبلاگ خود اقدام كنيد. جزئيات بيشتر در مورد اين نرم افزار را مى توانيد از سايت زير به دست آوريد. ضمناً نسخه ساده تر اين نرم افزار تايپ پد نام دارد.
http://www.movabletype.org/http://www.typepad.com/
اطلاعات در وبلاگ: دسته بندى اطلاعات موجود در وبلاگ. در درازمدت به تدريج بر حجم نوشته هاى موجود در وبلاگ افزوده مى شود و لازم است مطالب نوشته شده را به نحوى طبقه بندى كرد. هر چند اغلب نرم افزارهاى توليد وبلاگ به طور خودكار مدخل هاى ايجاد شده را به صورت ماهانه آرشيو مى كنند اما پيشنهاد مى شود براى سهولت بازيابى، مدخل هايى را كه به تدريج افزوده مى شوند در ذيل چند دسته موضوعى اصلى طبقه بندى كرد.
امكانات و وبلاگ: وبلاگ ها و امكانات چندرسانه اى. مانند تمام رسانه هاى مبتنى بر وب، وبلاگ ها نيز داراى امكان افزودن تصوير و صدا هستند. بنابراين، بسته به موضوع وبلاگ و رويكرد آن مى توان از امكانات چندرسانه اى نيز در وبلاگ ها بهره مند شد. اهميت پيوندهاى وبى در وبلاگ ها و تحولى كه شبكه وب در دنياى اينترنت ايجاد كرد بيش از هرچيز وابسته به خاصيت ابرمتنى آن بود. با ظهور محيط وب امكان برقرارى ارتباط مستقيم بين هر دو نقطه از اينترنت تنها با يك كليك فراهم آمد. امكانى كه قبل از آن در شبكه اينترنت براى كسى متصور نبود. اهميت پيوندهاى موجود در محيط وب به حدى است كه امروزه مطالعه اين پديده به عنوان يك حوزه پژوهشى مستقل و گسترده در علم اطلاع شناسى درآمده است كه به مطالعات وب سنجى معروف است. از اين رو توصيه مى شود از اين امكان محيط وب به خوبى استفاده شود و بر اساس موضوع و رويكرد وبلاگ سايت هاى مناسب شناسايى شده و پيوندهاى لازم با موارد برگزيده برقرار شود.

آمارگيرى و وبلاگ: سيستم آمارگيرى وبلاگ ها. يكى ديگر از امكانات رايگان موجود در اينترنت كه مى تواند براى وبلاگ ها نيز مورد استفاده قرار گيرد سيستم آمارگيرى روزانه از ترافيك وبلاگ است. شايد براى شما جالب باشد كه بدانيد روزانه چند نفر به نوشته هاى شما سر مى زنند و اين خوانندگان از چه محلى به وبلاگ دسترسى دارند. شمارش گرهاى متعددى در اينترنت وجود دارند كه اين امكان را براى صاحبان سايت ها و وبلاگ نويسان فراهم مى كنند. مثلاً سايتى با نشانى اينترنتىhttp://www.nedstatbasic.net براى اين منظور مناسب است. پس از ثبت نام نشانى وبلاگ در اين سرويس صفحه گزارشى به وبلاگ شما اختصاص پيدا مى كند كه از آن طريق شما مى توانيد آمار كل بازديدكنندگان از آن تاريخ به بعد، تعداد بازديد در هر روز، پرخواننده ترين روز، نام سرورى كه خواننده وبلاگ از آن به اينترنت وصل شده و نام كشورهايى كه خوانندگان از آنجا سايت شما را مى بينند و همچنين در صد هر يك را در اختيار داشته باشيد. بدين ترتيب وقتى به تدريج بر تعداد خوانندگان وبلاگ افزوده مى شود اين امر مى تواند مشوقى براى وبلاگ نويس براى ادامه كار باشد.