کاربران اينترنت و ظرفيت های جديد، کيوان باقری، روزنامه ايران

امروزه کمتر کاربر حقيقی اينترنت از شبکه های به اشتراک گذاری فايلهای رايانه ای به منظور دسترسی به فايلهای موردنظر خود استفاده نمی کند.
شبکه های به اشتراک گذاری فايلهای ديجيتالی که به برخی انواع آنها «پی توپی» (P2P) نيز گفته می شود، به کاربران اينترنت اجازه می دهند بخشهای منتخب ديسک سخت رايانه خود را با ساير کاربران به اشتراک بگذارند و خود نيز بطور متقابل از دسترسی به بخشهای منتخب ديسک سخت ميليونها کاربر ديگر بهره مند شوند.
اين بدان معناست که شما در صورت استفاده از نرم افزارهای اشتراک گذاری فايل، قادر خواهيد بود به صدها هزار گيگا بايت اطلاعات موجود در رايانه اين افراد دسترسی داشته باشيد و بستگی به سرعت ونوع اتصال اينترنتی خود و کاربران مقابل، هرآنچه را که می خواهيد از فايلهای ديجيتالی موسيقی «ام پی تری» گرفته تا فايلهای ديجيتالی ويديويی، تصاوير ديجيتالی و ساير انواع فايلهای رايانه ای، با سرعتی معقول از رايانه های کاربران طرف مقابل دريافت کنيد.
انقلاب اينترنتی اشتراک گذاری فايلهای ديجيتالی با تولد نرم افزار محبوب و معروف «نپستر» در سال ۱۹۹۹ شکل گرفت.
به رغم آنکه پيش از «نپستر» نيز برخی شرکتها امکانات اشتراک گذاری فايل را در سطحی محدودتر ارائه کرده بودند، اما طراحی بی نظير نرم افزار «نپستر» در کنار کارايی عالی ، سرعت بالا و سهولت استفاده از آن سبب شهرت و محبوبيت سريع «نپستر» شد به طوری که اين شرکت به سرعت توانست توجه کاربران وحتی سرمايه گذاران بسياری را به سوی خود جلب کند.
«نپستر» به علت ايجاد دسترسی رايگان ميليونهاکاربر در نقاط مختلف جهان به فايلهای موسيقی، به سرعت مورد انتقاد شرکتهای پخش و ضبط موسيقی بويژه در کشور آمريکا قرار گرفت و به پايمال کردن حق مالکيت معنوی (کپی رايت ) ناشران موسيقی در جهان متهم شد.
فعاليت «نپستر» در پی شکايات پی درپی شرکتهای پخش و ضبط موسيقی سرانجام به رأی دادگاه متوقف شد اما شرکتهای ديگر فعال در زمينه اشتراک گذاری فايل، پيمودن راهی را که طراحان شبکه «نپستر» گشوده بودند، ادامه دادند.
بررسی ها نشان می دهد به رغم عمر کوتاه «نپستر»، حدود ۳۵۰ميليون ترانه موسيقی در طول مدت فعاليت آن بين کاربران اينترنت در نقاط مختلف جهان رد وبدل شد.
مشکل اصلی «نپستر» استفاده از يک شبکه متمرکز بود که پس از تعطيلی اين شبکه ، نرم افزار «نپستر» نيز فلج شد. به همين علت پس از مرگ «نپستر»، ساير شرکتها به فکر راه اندازی شبکه های غيرمتمرکز افتادند تا امکان شکايت وتعطيل شدن آنها به حداقل کاهش يابد.
اين شبکه های غيرمتمرکز درواقع از يک رايانه مرکزی استفاده نمی کردند و شبکه ميان ميليونها کاربر در نقاط مختلف جهان تقسيم شده و با اين شيوه امکان شکايت قانونی از صاحبان شبکه، به حداقل کاهش می يابد.
پس از شبکه «نپستر» که کاربران نرم افزار «نپستر » از آن استفاده می کردند، شبکه های «پی توپی » ديگر يکی پس از ديگری ظاهر شده و پا گرفتند.
«نوتلا »(Gnutella) و «فست ترک» (Fast Track) از معروف ترين و مهمترين اين شبکه ها هستند که برخی از مهمترين نرم افزارهای اشتراک فايل، از جمله «کازا» (Gnutella) مورفس (Morpheus) و «گروکستر» (Grokester) برای استفاده از شبکه «فست ترک» طراحی شده اند.
در همين حال شبکه متمرکز اشتراک فايل «آی مش» (iMesh) نيز با برخورداری از نرم افزاری قوی و ايجاد امکان دسترسی ساده کاربران به ديسک سخت رايانه های يکديگر و همچنين برخورداری از ظاهری شکيل موفق شد کاربران بسيار زيادی را به سوی خود جلب کند و به طوری که بسياری از کاربران قبلی «نپستر»، کم کم به اين نرم افزار اشتراک گذاری فايل های ديجيتالی روی آوردند.
به جز نرم افزار و شبکه متمرکز اشتراک فايل «آی مش»، دو نرم افزار مهم متکی بر شبکه «فست ترک»، يعنی «کازا» و «نوتلا » نيز به سرعت پا گرفتند و توانستند ميليونها کاربر اينترنت را به سوی خود جلب کنند.
با گذر زمان، شبکه های غيرمتمرکز جديدتر از جمله شبکه «وين ام ايکس » (WinMx) و نرم افزار ويژه آن با همين نام کار خود را آغاز کردند و صاحبان شبکه «نوتلا» نيز شبکه جديد «نوتلا۲» يا «شاريزا» را به وجود آوردند.
در همين حال برخی شرکتهای نويسنده نرم افزارهای به اشتراک گذاری فايل نيز به طراحی نگارشهای جديدی از نرم افزارهای خود روی آوردند که اين محصولات جديد قادرند به طور همزمان با چندين شبکه غيرمتمرکز اشتراک فايل در تماس باشند، اين بدان معناست که در صورت غيرفعال شدن يک شبکه، کاربران نرم افزار کماکان با استفاده از ساير شبکه ها می توانند به دريافت فايلهای موردنظر خود از اينترنت بپردازند.
امروزه علاقه مندان به دانلود فايلهای ديجيتالی از اينترنت ، می توانند از نرم افزارهای مختلفی که هر کدام دارای قابليتهای ويژه خود هستند، استفاده کنند.
برخی از اين نرم افزارها سرعت بالايی دارند، در برخی ديگر سهولت استفاده از آنها نقطه قوتشان است و برخی ديگر چنان مجموعه وسيعی از فايلهای ديجيتالی را در اختيار شما می گذارند که عملاً شگفت زده می شويد.
مزايای استفاده از اين قبيل نرم افزارهای ويژه دانلود فايلهای ديجيتالی زمانی به راستی آشکار می شود که شما از اتصالات کند و قديمی اينترنت از نوع «دايل آپ» (همانند آنچه کاربران خانگی اينترنت در ايران در اختيار دارند) رهايی پيدا کرده و به اتصالات سريع تر نظير «دی اس ال» مجهز شويد.
برخورداری از يک اينترنت پرسرعت به شما امکان می دهد با استفاده از يکی از نرم افزارهای مناسب اشتراک فايل، در يک چشم به هم زدن ترانه مورد علاقه خود را از اينترنت دريافت کنيد و يا حتی در مدت زمانی کوتاه يک فيلم کامل را از اينترنت گرفته و روی ديسک سخت رايانه خود ذخيره کنيد.
با توجه به نوع استفاده، کاربران مختلف نرم افزارهای «پی توپی » مختلفی را نيز برمی گزينند اما از ميان نرم افزارهای بسيار محبوب که هم اکنون دارای ميليونها کاربر در جهان هستند، می توان به «آی مش»، «کازا»، «کازالايت»، «لايم واير»، «وين ام ايکس» و «گروکستر» اشاره کرد.
واضح است که هر چه تعداد کاربران اين نرم افزارها بيشتر باشد، تعداد بيشتری ديسک سخت نيز ميان آنها به اشتراک گذاشته می شود و دسترسی به مجموعه وسيع تری از فايلهای ديجيتالی فراهم می شود.

در کنار تمام مزايا، برخی از اين نرم افزارها نيز دارای معايبی هستند. مثلاً «آی مش» و «کازا » هر دو بدون اختيار کاربر به نصب نرم افزارهای مزاحم «اسپای ور» روی رايانه اقدام می کنند.
اگر شما به دنبال يک فايل ديجيتالی، به طور مثال ترانه خاصی از يک هنرمند هستيد که تاکنون در هيچ مجموعه ای موفق به يافتن آن نشده ايد، تنها کافی است از يکی از نرم افزارهای اشتراک فايل بهره بگيريد.
بدين منظور ابتدا به سايت اينترنتی آن نرم افزار مراجعه کرده، نرم افزار موردنظر را از اينترنت دانلود کرده و روی رايانه خود نصب می کنيد.
سپس با اجرای نرم افزار مورد نظر در هنگام اتصال به اينترنت، در قسمت خاصی از نرم افزار که ويژه همين کار طراحی شده نام هنرمند و يا نام ترانه موردنظر خود را تايپ می کنيد.
اين نرم افزار با دسترسی به شبکه اشتراک فايلی که از آن بهره می گيرد، ديسک سخت ميليونها کاربر ديگری را که از همان نرم افزار اشتراک فايل استفاده می کنند و در آن لحظه به اينترنت متصلند، جست وجو کرده و آنچه را که شما خواسته ايد در زمانی بسيار اندک يافته و برای شما دريافت می کند.