روزنامه‌نگاری فناوری اطلاعات، محمود اروج زاده، ايتـنا

گرايش روزنامه‌های عمومی و كثيرالانتشار به مقوله IT به همراه افزايش شمار نشريات تخصصی در اين حوزه، موضوعی است كه نياز به بررسي و واكاوی دارد، تا ضمن يافتن تاثيرات آنها و نقد ديدگاه‌هايشان، بتوان نقش جدی‌تری را از آنها در آينده توقع داشت.

با آن كه از ورود تكنولوژی اطلاعات به كشورمان زمان زيادی نمی‌گذرد، ولی شايد سرعت گسترش اين فناوری، قابل مقايسه با ديگر تكنولوژی‌های وارده به كشورمان نباشد.
آثار اين مسئله را كه البته از نياز فراوان و حتی عطش در جامعه ريشه مي‌گيرد، درحيطه‌های گوناگونی می‌توان ديد. اكنون ارتباط مستقيم و غيرمستقيم با اين فناوری، در كسب وكار صاحبان اغلب رشته‌ها، به خصوص در ميان جوانان ديده می‌شود، و همگان معتقدند كه زندگی و كار آينده‌شان، با اين تكنولوژی عجين خواهد بود.
آنچه در اين نوشته مورد نظر من است، تاثيری است كه رسوخ اين تكنولوژی، در عرصه مطبوعات و به طور كلي در حوزه اطلاع‌رسانی داشته است. وجود حدود بيست نشريه تخصصی در اين عرصه، نخستين شاهد مثال اين ادعاست، واقعيتي كه در كمتر رشته تخصصي كشورمان به چشم می‌خورد، حتي در زمينه‌های بسيار قديمي‌تر و پرسابقه‌تر.

ولی هر چقدر كه تعدد نشريات تخصصي را مي‌توان تلاش در تعميق اين فناوری دانست؛ به ميدان آمدن نشريات كثيرالانتشار را بايد مهم‌ترين قدم در گسترش سطحي تكنولوژی اطلاعات در كشورمان دانست. اين كه عامه خوانندگان مطبوعات، در تورق مطبوعات مورد علاقه خود، به وضوح با تكنولوژی اطلاعات روبرو شوند، قطعاً عامل مهم در رويكرد مردم به اين فناوری، و احساس نياز عمومي به اين فناوری است.
اين تحول، از زماني آغاز شد كه صاحبان برخي نشريات اقتصادی- و غالباً هم با رويكرد اقتصادی جذب بنگاه‌های فعال در اين عرصه- صفحاتي به نشريه خود افزودند كه اختصاصاً به موضوع كامپيوتر و سپس تركيبي از كامپيوتر و اينترنت مي‌پرداخت. هر چند نگاه موجود در اين صفحات، به مقتضای زمان، غالباً سطحي و عامه‌پسند بود، ولي در مجموع، عنوان تكنولوژی اطلاعات را به تدريج به صورت جدی‌تر به حوزه روزنامه‌نگاری وارد كرد.
اين گرايش زماني گسترده‌تر شد كه روزنامه‌های عمومي نيز صفحه يا صفحاتي را در همين موضوع منتشر كردند و نتيجتاً مخاطبان بيشتری به طور منظم با اين موضوع درگير شدند.
اين گرايش تا حدی تعميم يافته كه امروز تقريباً هيچ روزنامه‌ای را نمي‌توان خالي از صفحه يا صفحات IT يافت.
گرايش روزنامه‌های عمومي و كثيرالانتشار به مقوله IT به همراه افزايش شمار نشريات تخصصي در اين حوزه، موضوعي است كه نياز به بررسي و واكاوی دارد، تا ضمن يافتن تاثيرات آنها و نقد ديدگاه‌هايشان، بتوان نقش جدی‌تری را از آنها در آينده توقع داشت.
همچنين روزنامه‌نگاری برآمده از اين موج نيز موضوعي جالب و در خور نقد و بازشناسي است، نسلی نو از روزنامه‌نگاران كه به ويژه با پيدايش و تكثير وبلاگ‌ها با خصلت‌ها و ويژگی‌های خاص، اين حيطه را تحت تاثير قرار دادند.

تلاش خواهم كرد در اين ستون و مجموعه‌ای از يادداشت‌ها، از زاويه نقد و بررسی، در حد امكان اين دو پرونده را بررسی كنم، از نوشته‌ها و ديدگاه‌های اهل نظر برای جامع كردن اين بحث نيز استقبال می‌كنم.
orouj@ccwmagazine.com